Hoạt động công tác tư pháp tại khu vực phía Nam (Khu vực) đã có nhiều khởi sắc, bước đầu đi vào chiều sâu, bám sát việc triển khai các nhiệm vụ trọng tâm công tác của Ngành, góp phần thúc đẩy phong trào thi đua hoàn thành nhiệm vụ chung. Trong đó, một trong những nhân tố quan trọng góp phần tạo nên thắng lợi chính là công tác xây dựng và kiện toàn công tác tổ chức, cán bộ Ngành Tư pháp. Vì vậy, công tác kiện toàn, củng cố tổ chức và đội ngũ cán bộ của cơ quan tư pháp địa phương ngày càng được quan tâm, tiếp tục bổ sung về nguồn nhân lực, nâng cao chất lượng cán bộ, công chức.
Để hoạt động chỉ đạo, điều hành được thông suốt, hiệu quả và kịp thời đòi hỏi Ngành Tư pháp phải xây dựng một bộ máy đồng bộ, hoạt động chuyên nghiệp và đều khắp. Đối với, công tác tổ chức, bộ máy của các Sở Tư pháp trong Khu vực cơ bản đã được kiện toàn theo hướng chuyên môn hoá từng lĩnh vực hoạt động của công tác tư pháp, bao quát các chức năng, nhiệm vụ theo quy định của pháp luật và có sự phân định hợp lý chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của từng phòng. Đồng thời, trên cơ sở căn cứ vào khối lượng công việc, tính chất, đặc điểm quản lý của công tác tư pháp, các địa phương chủ động quyết định tên gọi của các phòng chuyên môn, nghiệp vụ thuộc Sở phù hợp với các quy định của pháp luật (như Phòng Xây dựng văn bản quy phạm pháp luật/ Phòng Xây dựng và thi hành pháp luật/ Phòng Xây dựng và thẩm định văn bản quy phạm pháp luật; Phòng Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật/ Phòng Kiểm tra văn bản và theo dõi thi hành pháp luật... Đối với công tác xử lý vi phạm hành chính được địa phương giao cho Phòng Văn bản quy phạm pháp luật hoặc Phòng Theo dõi thi hành pháp luật).
Bên cạnh việc kiện toàn chức năng, nhiệm vụ, cơ cấu tổ chức thì đội ngũ cán bộ, công chức của Sở Tư pháp cũng được quan tâm xây dựng, củng cố về số lượng, nâng cao chất lượng. Trong Khu vực có 7.665 cán bộ, công chức làm công tác tư pháp (chiếm khoảng 36% so với cả nước). Tổng số cán bộ, công chức của các Sở Tư pháp là: 2.195, trong đó, làm việc trong các đơn vị tham mưu, giúp thực hiện chức năng quản lý nhà nước của Sở là 967 (bình quân 38,7 cán bộ, công chức/ Sở Tư pháp). Số cán bộ, công chức có trình độ từ trung cấp luật trở lên là 1.565/2.195 (đạt 71 cả nước%). Biên chế của Phòng Tư pháp cấp huyện bình quân mỗi phòng có 4,72 cán bộ, công chức, trong đó, số lượng cán bộ, công chức có trình độ từ trung cấp luật trở lên là 1.012/1.204, đạt 84%. Số công chức Tư pháp - Hộ tịch trong Khu vực hiện nay có 5.494 công chức/3.150 xã. Trong đó, số xã có 02 công chức Tư pháp - Hộ tịch là 2.258/3.150, đạt 72% (cao hơn 32% so với yêu cầu của Bộ). Số công chức Tư pháp - Hộ tịch có trình độ từ trung cấp luật trở lên là 4.178/5.494, đạt 76%.
Ngoài ra, các địa phương tăng cường công tác lãnh đạo, điều hành và hướng dẫn, kiểm tra, thanh tra công tác Tư pháp các cấp, đặc biệt quan tâm tới đội ngũ cán bộ, công chức, nâng cao nhận thức chính trị, phẩm chất đạo đức và chuyên môn, nghiệp vụ. Công tác quy hoạch, phát triển nguồn nhân lực được quan tâm thường xuyên và có chiều sâu hơn nhằm đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ ngày càng mở rộng và tăng cường trên nhiều lĩnh vực. Các Sở Tư pháp đã tiến hành rà soát, bổ sung quy hoạch cán bộ lãnh đạo cấp Sở, cấp phòng giai đoạn năm 2014-2015 và giai đoạn 2016-2020. Công tác bổ nhiệm lãnh đạo cấp phòng thuộc Sở Tư pháp cũng được các địa phương thường xuyên quan tâm. Công tác tuyển dụng, điều động, nâng lương được thực hiện kịp thời, đúng quy định của pháp luật, chế độ, chính sách của cán bộ công chức, viên chức và người lao động tiếp tục được quan tâm giải quyết tốt hơn. Hoạt động đào tạo, bồi dưỡng được các Sở Tư pháp thường xuyên rà soát nhu cầu đào tạo của cán bộ, công chức và đề cử tham gia các lớp đào tạo, tập huấn phù hợp với nguyện vọng, vị trí công tác. Các Sở Tư pháp đã chủ động xây dựng và tổ chức Kế hoạch đào tạo bồi dưỡng cán bộ, công chức ngay từ đầu năm.
Tuy nhiên, qua thực tiễn tổ chức thực hiện các nhiệm vụ được giao công tác tổ chức, cán bộ cũng còn bộc lộ những hạn chế, bất cập, chưa đáp ứng yêu cầu thực hiện các nhiệm vụ chính trị của Ngành, của địa phương trong tình hình mới như: Việc bổ sung chức năng, nhiệm vụ cho các cơ quan tư pháp tại địa phương chưa gắn kết đồng thời với việc kiện toàn tổ chức bộ máy, bổ sung biên chế, kinh phí, nhất là các lĩnh vực như lý lịch tư pháp, bồi thường nhà nước, quản lý nhà nước về xử lý vi phạm hành chính, công tác pháp chế tại các sở, ban, ngành theo quy định. Số lượng các phòng thuộc Sở Tư pháp ở các địa phương rất khác nhau, tên gọi, chức năng, nhiệm vụ của mỗi phòng cũng chưa được quy định thống nhất; biên chế ở nhiều Sở Tư pháp còn rất hạn chế. Đội ngũ công chức tư pháp - hộ tịch cấp xã còn thiếu. Khu vực còn 892/3.150 xã, phường, thị trấn chưa bố trí được 02 công chức Tư pháp - Hộ tịch...
Với mong muốn tạo cơ sở pháp lý cho việc kiện toàn chức năng, nhiệm vụ và tổ chức bộ máy của các cơ quan chuyên môn, đáp ứng yêu cầu xây dựng hệ thống các cơ quan trong ngành Tư pháp thống nhất, hoạt động chất lượng, hiệu quả, Bộ Tư pháp đang gấp rút ban hành Thông tư thay thế Thông tư liên tịch số 01/2009/TTLT-BTP-BNV trên cơ sở Nghị định số 24/2014/NĐ-CP ngày 04/04/2014 và Nghị định số 37/2014/NĐ-CP ngày 05/5/2014 của Chính phủ quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và Uỷ ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh. Đồng thời, chú trọng nâng cao chất lượng của đội ngũ cán bộ, công chức như việc bố trí nhân sự hợp lý tại các cơ quan Tư pháp để tạo điều kiện mỗi cán bộ, công chức phát huy năng lực, sở trường, kinh nghiệm, nâng cao hiệu quả công tác; bên cạnh đó cần có sự quan tâm chỉ đạo, đôn đốc việc kiện toàn tổ chức và hoạt động, chế độ đãi ngộ đối với các chức danh tư pháp như Trợ giúp viên pháp lý, Giám định viên tư pháp…