- Lĩnh vực kinh doanh, thương mại
Doanh nghiệp dưới 10 lao động được miễn gửi thang, bảng lương
Đây là nội dung mới đáng chú ý tại
Nghị định 121/2018/NĐ-CP ngày 13/9/2018 của Chính phủ sửa đổi Nghị định 49/2013/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Bộ luật Lao động về tiền lương. Cụ thể, Nghị định này quy định doanh nghiệp sử dụng dưới 10 lao động được miễn thủ tục gửi thang lương, bảng lương, định mức lao động cho cơ quan quản lý Nhà nước về lao động cấp huyện nơi đặt cơ sở sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Nghị định này có hiệu lực từ ngày 01/11/2018.
Nghị định 119/2018/NĐ-CP được ban hành ngày 12/9/2018, có hiệu lực từ ngày 01/11/2018, quy định cụ thể về các đối tượng được cơ quan thuế cung cấp dịch vụ hóa đơn điện tử miễn phí, trong đó có:
- Hộ, cá nhân kinh doanh, trừ hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu năm trước từ 3 tỷ đồng trở lên trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, công nghiệp, xây dựng hoặc 10 tỷ đồng trở lên lĩnh vực thương mại, dịch vụ;
- Doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo và hộ, cá nhân kinh doanh chuyển đổi thành doanh nghiệp trong 12 tháng, kể từ khi thành lập doanh nghiệp;
- Doanh nghiệp nhỏ và vừa, hợp tác xã, cá nhân kinh doanh tại địa bàn khó khăn, đặc biệt khó khăn;
- Doanh nghiệp nhỏ và vừa khác theo đề nghị của UBND cấp tỉnh, trừ doanh nghiệp hoạt động tại khu kinh tế, khu chế xuất, khu công nghiệp, khu công nghệ cao.
Tăng mức phạt hành vi bán hàng đa cấp bất chính
Có hiệu lực từ ngày 25/11/2018, Nghị định 141/2018/NĐ-CP ngày 08/20/2018 sửa đổi một số điều của các nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, quy định mức phạt tiền từ 80-100 triệu đồng với tổ chức thực hiện một trong các hành vi bán hàng đa cấp (BHĐC) bất chính sau: Yêu cầu người khác đặt cọc hoặc nộp một khoản tiền nhất định để được ký hợp đồng tham gia BHĐC; yêu cầu người khác phải mua một số lượng hàng hóa nhất định để được ký hợp đồng tham gia BHĐC; cho người tham gia BHĐC nhận tiền hoặc lợi ích kinh tế khác từ việc giới thiệu người khác tham gia vào hoạt động BHĐC mà không phải từ việc mua, bán hàng hóa của người được giới thiệu đó... Phạt gấp 2 lần mức phạt trên nếu hành vi vi phạm được thực hiện trên địa bàn từ 2 tỉnh, TP trở lên.
Ngoài ra, cá nhân tham gia vào hoạt động của tổ chức, cá nhân kinh doanh theo phương thức đa cấp chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động BHĐC bị phạt từ 20-25 triệu đồng; cá nhân tổ chức hội nghị, hội thảo, đào tạo, giới thiệu về hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp của mình hoặc tổ chức, cá nhân khác khi chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động BHĐC bị phạt từ 30-40 triệu đồng; cá nhân kinh doanh theo phương thức đa cấp khi chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động BHĐC thu lợi bất chính đến dưới 200 triệu đồng hoặc gây thiệt hại cho người khác đến dưới 500 triệu đồng bị phạt từ 40-50 triệu đồng.
Thông tư 23/2018/TT-NHNN ngày 14/9/2018 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có hiệu lực từ ngày 01/11/2018 quy định bảy trường hợp phải thu hồi giấy phép của quỹ tín dụng nhân dân, bao gồm: quỹ tự nguyện xin giải thể khi có khả năng thanh toán hết các khoản nợ và nghĩa vụ tài sản khác; hồ sơ đề nghị cấp phép của Quỹ có thông tin gian lận để đủ điều kiện được cấp giấy phép; Quỹ hoạt động không đúng nội dung quy định trong giấy phép; quỹ vi phạm nghiêm trọng quy định về các giới hạn, tỷ lệ bảo đảm an toàn trong hoạt động; quỹ không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ quyết định xử lý của Ngân hàng Nhà nước chi nhánh để bảo đảm an toàn trong hoạt động ngân hàng; Quỹ bị chia, sáp nhập, hợp nhất, phá sản; Quỹ hết thời hạn hoạt động không xin gia hạn hoặc xin gia hạn nhưng không được Ngân hàng Nhà nước chi nhánh chấp thuận.
Quy định về cưỡng chế thuế
Thông tư 87/2018/TT-BTC của Bộ Tài chính về cưỡng chế thi hành quyết định hành chính thuế có hiệu lực từ ngày 15/11/2018. Thông tư cho phép được tạm dừng hoặc chưa thực hiện biện pháp cưỡng chế thuế nếu đến thời hạn áp dụng biện pháp cưỡng chế mà cơ quan thuế đã ban hành một trong các văn bản như: thông báo nộp dần tiền thuế nợ, quyết định gia hạn nộp thuế, thông báo không tính tiền chậm nộp.
Một điểm mới đáng chú ý khác là quy định quyết định cưỡng chế thuế được gửi qua mạng. Theo đó, nếu người nộp thuế đã có tài khoản giao dịch thuế điện tử thì quyết định cưỡng chế được gửi theo phương thức điện tử. Trường hợp người nộp thuế chưa có tài khoản giao dịch thuế điện tử thì quyết định cưỡng chế được giao trực tiếp hoặc bằng thư bảo đảm qua bưu điện.
Thông tư này cũng sửa đổi quy định về thời điểm phải ban hành quyết định cưỡng chế. Cụ thể, sau ngày thứ 90 kể từ ngày số tiền thuế, tiền chậm nộp tiền thuế hết thời hạn nộp thuế…, quyết định cưỡng chế thuế sẽ được ban hành, thay vì quy định cụ thể trong ngày thứ 91 như trước đây.
Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không được tùy tiện cung cấp thông tin khách hàng
Có hiệu lực từ ngày 01/11/2018, Nghị định 117/2018/NĐ-CP ngày 11/9/2018 quy định tương đối chặt chẽ việc bảo vệ bí mật, thông tin khách hàng tại các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Theo đó, tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài chỉ được cung cấp thông tin khách hàng trong 2 trường hợp: Có sự chấp thuận của khách hàng; tổ chức khác, cá nhân có quyền yêu cầu cung cấp thông tin khách hàng được quy định tại bộ luật, luật, nghị quyết của Quốc hội.
Tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không được cung cấp thông tin xác thực khách hàng (mã khóa bí mật, dữ liệu sinh trắc học, mật khẩu truy cập…) cho bất kỳ cơ quan, tổ chức, cá nhân nào, trừ trường hợp được sự chấp thuận của khách hàng đó bằng văn bản hoặc bằng hình thức khác theo thỏa thuận với khách hàng.
Cơ quan, tổ chức, cá nhân chỉ được yêu cầu tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cung cấp thông tin khách hàng theo đúng mục đích, nội dung, phạm vi, thẩm quyền theo quy định hoặc khi được sự chấp thuận của khách hàng và phải chịu trách nhiệm về việc yêu cầu cung cấp thông tin…
Rút ngắn thời gian cấp phép chứng thực chữ ký số
Nghị định 130/2018/NĐ-CP hướng dẫn chi tiết thi hành Luật Giao dịch điện tử về chữ ký số và dịch vụ chứng thực chữ ký số, có hiệu lực từ ngày 15/11/2018. Theo Nghị định này, thời gian thẩm tra hồ sơ và cấp phép chứng thực chữ ký số được rút ngắn còn 50 ngày kể từ ngày nhận được hồ sơ cấp phép hợp lệ thay vì 60 ngày như trước đây. Để được cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng, tổ chức phải có Giấy phép cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng do Bộ Thông tin và truyền thông cấp và có chứng thư số do Tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số quốc gia cấp.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng thống nhất giữ nguyên thời hạn giấy phép cấp cho tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng là 10 năm; chứng thư số cấp cho các tổ chức cung cấp dịch vụ chứng thực chữ ký số công cộng có thời hạn 5 năm.
- Lĩnh vực y tế, giáo dục, văn hóa
Hiến máu tình nguyện được nhận dịch vụ khám chữa bệnh
Chế độ hỗ trợ đối với người hiến máu, bao gồm cả hiến máu lấy tiền và hiến máu tình nguyện không lấy tiền sẽ được áp dụng theo Thông tư 20/2018/TT-BYT của Bộ Y tế từ ngày 01/11/2018. Riêng đối với người hiến máu toàn phần tình nguyện được lựa chọn nhận quà tặng là dịch vụ khám chữa bệnh thay vì chỉ được nhận quà tặng bằng hiện vật như trước đây. Giá trị tối thiểu của quà tặng như sau: 100.000 đồng với người hiến một đơn vị máu thể tích 250 ml; 150.000 đồng với người hiến một đơn vị máu thể tích 350 ml; 180.000 đồng với người hiến một đơn vị máu thể tích 450 ml. Hỗ trợ chi phí đi lại đối với người hiến máu tình nguyện bình quân tối đa là 50.000 đồng/người/lần hiến máu.
Quy định trách nhiệm quản lý nhà nước về giáo dục
Có hiệu lực từ ngày 15/11/2018, Nghị định 127/2018/NĐ-CP quy định cụ thể trách nhiệm quản lý nhà nước về giáo dục của Bộ Giáo dục và Đào tạo các bộ, UBND các cấp, chủ tịch UBND các cấp. Trong đó, giao UBND cấp tỉnh, UBND cấp huyện sắp xếp, tổ chức lại các cơ sở giáo dục mầm non, tiểu học, THCS trên địa bàn phù hợp với điều kiện thực tiễn của địa phương; bảo đảm đủ biên chế công chức quản lý giáo dục, đủ số lượng người làm việc theo đề án vị trí việc làm được phê duyệt, đáp ứng các điều kiện bảo đảm chất lượng giáo dục, tiến tới tổ chức học 2 buổi/ngày đối với giáo dục tiểu học, THCS.
Chủ tịch UBND cấp huyện có thẩm quyền thành lập hoặc cho phép thành lập, thu hồi quyết định thành lập hoặc quyết định cho phép thành lập, sáp nhập, chia, tách, giải thể, đổi tên, chuyển đổi loại hình đối với các cơ sở giáo dục công lập, dân lập, tư thục theo quy định, bao gồm: nhà trẻ, trường mẫu giáo, trường mầm non, trường tiểu học, trường THCS, trường phổ thông có nhiều cấp học có cấp học cao nhất là THCS, trường phổ thông dân tộc bán trú, trung tâm học tập cộng đồng và các cơ sở giáo dục khác thuộc thẩm quyền quản lý nhà nước của UBND cấp huyện.
Trường mầm non ở TP có diện tích tối thiểu 8 m2/trẻ
Đây là một trong những nội dung được quy định tại Nghị định 135/2018/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 20/11/2018. Cụ thể, trường mẫu giáo, mầm non và nhà trẻ phải được đặt tại khu dân cư bảo đảm các quy định về an toàn và vệ sinh môi trường; bảo đảm diện tích bình quân tối thiểu 12 m2 cho một trẻ em đối với khu vực đồng bằng, trung du và 8 m2 cho một trẻ đối với khu vực TP, thị xã, núi cao và hải đảo.
Đối với các nhóm trẻ, lớp mẫu giáo độc lập, phải có giáo viên trình độ đạt chuẩn; diện tích phòng nuôi dưỡng, chăm sóc trẻ ít nhất 1,5 m2 cho một trẻ, có chỗ chơi, hàng rào, cổng bảo vệ an toàn; có chiếu hoặc thảm ngồi chơi, giường ngủ, chăn gối màn để ngủ...
Tại những nơi chưa có mạng lưới trường mầm non đáp ứng yêu cầu, các cá nhân có thể tổ chức nhóm trẻ nhưng phải đăng ký hoạt động với UBND xã, số lượng tối đa chỉ 7 trẻ.
Thông tư 25/2018/TT-BVHTTDL ngày 30/8/2018 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có hiệu lực từ ngày 15/11/2018 quy định tác phẩm sân khấu, điện ảnh không được sử dụng hình ảnh diễn viên hút thuốc lá trong một số trường hợp: thể hiện hành vi bị nghiêm cấm và hành vi vi phạm nghĩa vụ của người hút thuốc lá, trừ trường hợp nhằm phê phán, lên án hành vi này; ca ngợi tổ chức, cá nhân thành công từ sản xuất, kinh doanh thuốc lá; thể hiện trong tác phẩm sân khấu, điện ảnh dành cho trẻ em...
Ngoài ra, diễn viên chỉ được sử dụng thuốc lá nhằm mục đích nghệ thuật trong tác phẩm điện ảnh khi: Khắc họa hình tượng nhân vật lịch sử có thật; tái hiện một giai đoạn lịch sử nhất định; phê phán, lên án hành vi sử dụng thuốc lá; trường hợp nhằm mục đích nghệ thuật khác được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận trên cơ sở đề nghị của hội đồng thẩm định./.
Hà My