Cụ thể:
Thứ nhất, đối với kết quả THADS về việc và về giá trị: Kết quả đạt được đã thể hiện những bước đột phá nhất định. Theo đó, số việc và giá trị thụ lý mới trong khu vực tiếp tục tăng so với cùng kỳ năm 2018, trong đó giá trị thụ lý mới tăng đột biến (4,16% về việc và 118,31% về giá trị). Mặc dù chỉ tiêu được giao cao hơn so với những năm trước
[1], nhưng kết quả thi hành án của khu vực vẫn hoàn thành 02 chỉ tiêu được giao
[2], đặc biệt giá trị giải quyết xong tăng nhiều (tăng 18.301.430.173.000 đồng tương đương 45,88% so với cùng kỳ năm 2018).
Trong khu vực có 25/25 địa phương hoàn thành chỉ tiêu về việc và 22/25
[3] địa phương hoàn thành chỉ tiêu về giá trị được Tổng cục THADS giao. Trong đó, nhiều địa phương hoàn thành chỉ tiêu ở mức cao
[4], nổi bật là Đồng Nai trong 06 tháng đầu năm 2019 đã vượt chỉ tiêu được giao về giá trị của cả năm (64,30%/33%). Kết quả này càng được ghi nhận hơn nữa khi xét trong điều kiện số việc và giá trị thụ lý của khu vực luôn chiếm trên 60% so với toàn quốc, nhiều vụ việc có tính chất phức tạp và giá trị phải thi hành rất lớn, trong khi nguồn nhân lực vẫn chưa đáp ứng được khối lượng công việc ngày càng tăng cũng như yêu cầu khắt khe về chất lượng công việc
[5].
Thứ hai, về tổ chức cưỡng chế thi hành án: Một chuyển biến đáng ghi nhận nữa là trong khi tổng số việc thụ lý tăng so với cùng kỳ năm 2018 nhưng số việc phải tổ chức cưỡng chế trong năm 2019 giảm
[6]. Điều này đã cho thấy các Chấp hành viên đã thực hiện tốt công tác tiếp dân, công tác dân vận trong quá trình tổ chức thi hành án, tránh phải áp dụng các biện pháp cưỡng chế không mong muốn.
Thứ ba, công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo: Thực hiện tốt công tác giải quyết khiếu nại, tố cáo là một trong những nhiệm vụ quan trọng, do đó luôn được lãnh đạo các cơ quan THADS tại địa phương quán triệt triển khai nghiêm túc. Vì vậy, dù số lượng việc thụ lý mới tăng nhưng số lượng việc khiếu nại giảm so với năm 2018 (430 việc). Bên cạnh đó, mặc dù số lượng việc tố cáo tăng so với cùng kỳ nhưng số lượng việc tố cáo đúng toàn bộ chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ (1,12%), trong khi số lượng việc tố cáo sai toàn bộ chiếm tới 70,94%. Việc giải quyết khiếu nại, tố cáo cũng đạt kết quả tốt, số lượng việc khiếu nại, tố cáo đúng toàn bộ đều giảm so với năm 2018
[7]. Điều này phần nào thể hiện được kỹ năng giải quyết vụ việc của Chấp hành viên, Thư ký tại các cơ quan THADS đã được chú trọng và nâng cao hơn.
Ngoài ra, trong năm 2019, bộ máy các cơ quan THADS tiếp tục được Lãnh đạo Bộ, Tổng cục THADS và cấp ủy, chính quyền địa phương quan tâm kiện toàn
[8]; công tác đào tạo về quản lý nhà nước, lý luận chính trị, bồi dưỡng, tập huấn về nghiệp vụ được chú trọng, góp phần nâng cao chất lượng công chức. Bên cạnh đó, các Cục THADS trong khu vực cũng đã quán triệt, triển khai thực hiện tốt Kế hoạch tổng thể triển khai thực hiện Đề án ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của các cơ quan THADS giai đoạn 2015-2020. Thường xuyên thực hiện việc trao đổi văn bản chỉ đạo với các Chi cục THADS cấp huyện thông qua hộp thư điện tử, tiếp tục thực hiện chữ ký số đối với các chức danh được cấp góp phần thực hiện tốt công tác cải cách hành chính; thực hiện có hiệu quả cơ chế một cửa và hỗ trợ nộp đơn trực tuyến theo hướng dẫn của Tổng cục...
Để phát huy hơn nữa những kết quả đã đạt được, đồng thời thời gặt hái được nhiều thành công hơn nữa trong việc thực hiện các chỉ tiêu, nhiệm vụ được giao năm 2020 và những năm tiếp theo, các địa phương trong khu vực cần chú ý một số điểm sau:
Một là, trong công tác chuyên môn nghiệp vụ: (i) Đối với 03 địa phương trong khu vực không đạt chỉ tiêu về giá trị được Tổng cục THADS giao là Đăk Nông, Cà Mau và Phú Yên thì Lãnh đạo các Cục THADS cần đưa ra các giải pháp để tạo sự chuyển biến mang tính đột phá. (ii) Đẩy mạnh hơn nữa tiến độ giải quyết án tín dụng, ngân hàng. (iii) Chú trọng hơn quá trình tác nghiệp cũng như ý thức trách nhiệm với công việc của các Chấp hành viên nhằm góp phần giảm số lượng công chức vi phạm bị kỷ luật; số lượng đơn khiếu nại, tố cáo, nhất là các vụ việc gây bức xúc, khiếu nại kéo dài.
Hai là, cần chú trong hơn nữa công tác tự kiểm tra nội bộ tại các cơ quan THADS, kịp thời chấn chỉnh những thiếu sót, phòng tránh những sai phạm; chủ động đề ra các giải pháp để thực hiện nhiệm vụ, kế hoạch công tác; thực hiện tốt công tác
“hậu kiểm tra”[9].
Ba là, cần chủ động hơn nữa trong công tác theo dõi cũng như kịp thời xử lý các yêu cầu bồi thường nhà nước trong lĩnh vực THADS, hạn chế tối đa các vụ việc có khả năng phát sinh bồi thường
[10]. Mặc dù theo số liệu thống kê của các địa phương, các vụ việc yêu cầu bồi thường nhà nước có xu hướng giảm so với năm 2018, tuy nhiên qua công tác thanh tra, kiểm tra, thực tế số lượng vụ việc và giá trị yêu cầu bồi thường lớn hơn nhiều so với báo cáo của các địa phương
[11].
Bốn là, trong công tác tổ chức, cán bộ: (i) Các địa phương cần tiếp tục kiện toàn các chức danh Lãnh đạo Cục, Chi cục còn thiếu. (ii) Thực hiện tốt công tác quy hoạch nguồn nhân lực đảm bảo đáp ứng yêu cầu về độ tuổi, trình độ, tỷ lệ quy hoạch mở và tỷ lệ nữ. (iii) Thực hiện điều động, chuyển đổi vị trí công tác song song với đảm bảo chế độ, chính sách phụ cấp phù hợp với từng công chức.
Ngọc Ánh
[1] Năm 2019, chỉ tiêu Tổng cục THADS giao cho các Cục THADS trong khu vực về việc từ 73%-74% và về giá trị từ 33%-34% (năm 2018 chỉ tiêu được giao về việc từ 72%-72.5%, về giá trị từ 32%-33%).
[2] Đạt 75,99% chỉ tiêu giao về việc và 37,23% chỉ tiêu giao về giá trị.
[3] Chỉ có 03 địa phương không hoàn thành chỉ tiêu được giao: Đăk Nông 32,41%/33,5%; Cà Mau 13,10%/33%; Phú Yên 8,14%/33%.
[4] Về việc: Đồng Tháp 82,76%/73%; Ninh Thuận 79,68%/73,5%; Bà Rịa-Vũng Tàu 79,31%/73%; Bình Phước 77,97%/73%; Đăk Nông 77,51/73%...; Về giá trị: Đồng Nai 69,44%/33%; Tiền Giang 51,84%/33%; Hậu Giang 51,25%/33%; Vĩnh Long 50,88%/33%; Đồng Tháp 44,73%/33%; Khánh Hoà 44,37%/33%...
[5] Bình quân mỗi Chấp hành viên trong khu vực phải thi hành 326 việc/năm (tăng 14 việc so với cùng kỳ năm 2018) tương đương với 94.919.248.714 đồng/năm (tăng 31.581.910.715 đồng so với cùng kỳ năm 2018); gấp 2,04 lần số việc và 2,73 lần giá trị bình quân mà mỗi Chấp hành viên khu vực còn lại (38 địa phương) phải thi hành.
[6] Tổng số việc đã ra quyết định cưỡng chế là 5.967 việc, giảm 62 việc (1,03%) so với cùng kỳ năm 2018
[7] Khiếu nại đúng toàn bộ giảm 20 việc, tương đương 12,99%; tố cáo đúng toàn bộ giảm 02 việc, tương đương 50%.
[8] Trong năm 2019 đã kiện toàn thêm 01 Cục trưởng, 03 Phó Cục trưởng, 06 Trưởng phòng và 11 Chi cục trưởng so với năm 2018.
[9] Một số địa phương thực hiện chưa tốt như: Cần Thơ, Vĩnh Long, Tiền Giang…
[10] Thông qua việc giải quyết khiếu nại, tố cáo và thông tin báo chí, số lượng vụ việc có khả năng phát sinh bồi thường ngày càng lớn, đặc biệt là những vụ việc khiếu nại, tố cáo kéo dài xuất phát từ vi phạm của Chấp hành viên.
[11] Tại Đồng Nai, qua kiểm tra công tác BTNN thì trong năm 2019 đã phát sinh 02 yêu cầu bồi thường trong lĩnh vực THADS. Tuy nhiên, báo cáo thống kê về công tác BTNN của Đồng Nai lại không đề cập đến 02 vụ việc nêu trên.