Công tác thi đua - khen thưởng có vị trí, ý nghĩa, vai trò quan trọng là động lực thúc đẩy kinh tế-xã hội phát triển, là biện pháp để người quản lý thực hiện nhiệm vụ trọng tâm, chính trị của cơ quan, đơn vị mình nhằm khuyến khích, động viên mọi người hăng hái lập thành tích trong lao động, sản xuất và công tác. Xác định rõ vai trò của công tác thi đua - khen thưởng, thời gian qua ngành Tư pháp từ TW đến địa phương đã có sự quan tâm chỉ đạo sâu sát nhờ đó các lĩnh vực công tác của Ngành được thực hiện với quyết tâm cao đạt được hiệu quả thực chất, vị thế của Ngành tư pháp tại các địa phương khu vực phía Nam tiếp tục được khẳng định qua đó tạo nên sự chuyển biến tích cực của lĩnh vực tư pháp nói chung và của công tác thi đua khen thưởng nói riêng. Năm 2015 là một năm có nhiều ngày lễ lớn trọng đại của đất nước và hướng tới việc kỷ niệm 70 năm thành lập ngành Tư pháp và Đại hội thi đua yêu nước của ngành lần thứ IV, thì phong trào thi đua của Ngành tư pháp cũng triển khai rộng khắp từ Trung ương đến đia phương. Đối với 25 tỉnh thành khu vực phía Nam thuộc 2 cụm thi đua Đồng bằng sông Cửu Long (gồm13 địa phương) và khu vực Miền Đông nam bộ (12 địa phương) đã được phát động và triển khai thực hiện đồng bộ, có chiều sâu đối với công tác bình xét danh hiệu thi đua, điển hình tiên tiến và các phong trào thi đua chuyên đề. Các Sở Tư pháp và các Cục Thi hành án dân sự đã nghiêm túc triển khai thực hiện Chỉ thị 34-CT/TW ngày 7/4/2014 của Bộ Chính trị về việc tiếp tục đổi mới công tác thi đua khen thưởng đồng thời quán triệt sâu rộng đến cán bộ công chức, viên chức, người lao động về Luật sửa đổi bổ sung Luật thi đua khen thưởng 2013; Thông tư 07/2014/TT-BNV ngày 29/8/2014 của Bộ nội vụ gắn với đẩy mạnh “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Qua một năm thực hiện phong trào thi đua, đã có những tiến bộ vượt bậc so với năm 2014, kết quả cụ thể:
Khối các Sở Tư pháp năm 2015 có 14/25 Sở được xếp loại A đạt 56% tăng 12% so với năm 2014 (11/25). Có 10/25 Sở được tặng danh hiệu Cờ thi đua ngành Tư pháp 2015 đạt 40% tăng 12% so với năm 2014 (7/25).
Khối các Cơ quan thi hành án dân sự năm 2015 mặc dù số đơn vị đạt cờ không bằng so với năm 2014 tuy nhiên về xếp loại có 8/25 Cục được xếp loại A đạt 32% tăng 8% so với 2014 (6/25) điều này đã thể hiện sự đồng đều giữa các địa phương trong khu vực.
Ngày 20/7/2015, Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã ký Quyết định số 1346/QĐ-BTP công nhận và tặng Bằng khen cho 103 tập thể, 122 cá nhân là điển hình tiên tiến ngành Tư pháp giai đoạn 2010-2015, trong đó các tập thể, cá nhân thuộc các cụm thi đua khu vực phía Nam chiếm tỷ lệ rất cao cụ thể như sau:
Khối các cơ quan Tư pháp địa phương: tập thể có 19/46 chiếm 41%; cá nhân 22/54 cá nhân chiếm 41%
Khối các cơ quan Thi hành án dân sự địa phương: tập thể 12/38 chiếm 31%; cá nhân 19/50 chiếm 38%.
Tuy nhiên bên cạnh những kết quả đã đạt được, công tác thi đua vẫn còn những tồn tại cần thiết phải thay đổi để hoạt động này thật sự chuyển mình và làm đòn bẩy cho hoạt động tư pháp có những bước tiến trong thời gian tới. Tại Hội nghị phát động và ký kết giao ước thi đua năm 2016 khu vực Đồng bằng sông Cửu Long ngày 4/3/2016 và khu vực Miền Đông nam bộ ngày 11/3/2016 đã có rất nhiều ý kiến mang tính chất xây dựng được các địa phương trong khu vực tham gia tại hội nghị nhằm góp phần đưa phong trào thi đua ngày càng đi vào nề nếp, hiệu quả và thực chất. Có thể chỉ ra một số tồn tại, hạn chế như sau:
- Phong trào thi đua tuy đã có chuyển biến tích cực nhưng chưa thật sự đồng đều, công tác thi đua đã có nhiều đổi mới trong cách làm song vẫn chưa đáp ứng với tình hình thực tế phong trào thi đua trong từng giai đoạn và nhiệm vụ cụ thể.
- Việc phát hiện, bồi dưỡng, tổng kết và nhân rộng điển hình tiên tiến chưa đáp ứng yêu cầu theo tinh thần Chỉ thị 34-CT/TW ngày 7/4/2014 của Bộ Chính trị. Công tác tuyên truyền các gương điển hình tiên tiến, gương người tốt việc tốt chưa được thường xuyên.
- Hầu hết các địa phương thực hiện công tác chuẩn bị nội dung cho hoạt động kiểm tra của Cụm thi đua khu vực trong thời gian gấp, nên chất lượng không đạt yêu cầu kiểm tra, có những nội dung còn báo cáo sơ sài. Việc đánh giá nhận xét, suy tôn còm mang tính chất cảm tính, chưa thực chất, nên danh hiệu thi đua đạt được chưa tương xứng
- Công chức làm công tác thi đua, khen thưởng phải kiêm nhiệm, thường xuyên thay đổi, thiếu kinh nghiệm và chưa được bồi dưỡng, tập huấn thường xuyên nên chưa hoàn thành tốt vai trò tham mưu trong thực hiện phong trào thi đua, khen thưởng.
- Các Cục, Vụ chuyên môn của Bộ chưa có sự phối hợp chặt chẽ với Hội đồng thi đua, Vụ Thi đua khen thưởng và Cục Công tác phía Nam để ghi nhận và đánh giá kịp thời những những chuyển biến tích cực hoặc tiêu cực trong công tác thi đua, cũng như kết qủa hoạt động tư pháp của các địa phương để việc chấm điểm được chính xác, khách quan hơn.
Những tồn tại, hạn chế nêu trên do những nguyên nhân chủ yếu sau đây:
+ Cấp ủy, lãnh đạo khối cơ quan Tư pháp địa phương thực hiện tuyên truyền công tác thi đua còn hạn chế, để mỗi cán bộ công chức, viên chức người lao động trong đơn vị nhận thức thật sự đầy đủ về vị trí, vai trò của công tác thi đua, thi đua chuyên đề; xem công tác thi đua khen thưởng là động lực trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của ngành.
+ Việc quán triệt, triển khai thực hiện Chỉ thị số 34-CT/TW ngày 7/4/2014 của Bộ Chính trị về tiếp tục đổi mới công tác thi đua, khen thưởng; Luật sửa đổi bổ sung Luật thi đua khen thưởng 2013 và các văn bản hướng dẫn thi hành chưa thường xuyên, liên tục.
+ Quyết định ban hành Bảng tiêu chí chấm điểm thi đua, xếp hạng Sở Tư pháp và cơ quan THADS năm 2015 của Bộ được ban hành chậm (10/10/2015), có nhiều tiêu chí không khả thi, khó đánh giá đúng hiệu quả công việc thực hiện; việc ban hành tiêu chí chậm cũng gây khó khăn trong việc tự chấm điểm của các địa phương và công tác kiểm tra chéo của khu vực, vì phải tiến hành kiểm tra xong trước tháng 10/2015.
Nhằm phát huy truyền thống vẻ vang của ngành Tư pháp và nối tiếp những kết quả tích cực đã đạt được trong năm 2015, tạo khí thế thi đua sôi nổi, nêu cao ý chí quyết tâm hoàn thành xuất sắc các chỉ tiêu, nhiệm vụ công tác tư pháp được giao, góp phần thực hiện thắng lợi các Nghị quyết của các địa phương về kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2016, năm đầu tiên thực hiện Nghi quyết của Đàng lần thứ XII, cần thực hiện tốt các giải pháp sau để thực hiện tốt hơn công tác thi đua:
- Hoạt động chỉ đạo điều hành công tác thi đua khen thưởng phải bám vào nhiệm vụ chính trị của ngành và của các địa phương, có trọng tâm, trọng điểm phù hợp với tình hình thực tế của mỗi đơn vị, địa phương trong khu vực.
- Công tác theo dõi, đánh giá kết quả thực hiện các phong trào thi đua của các địa phương trong khu vực phải đi vào thực chất, tránh hình thức, tạo sự khích lệ để việc bình xét, suy tôn hoàn toàn dựa trên sự nỗ lực phấn đấu và kết quả đạt được của từng địa phương.
- Tăng cường việc tuyên truyền, phát hiện, biểu dương, tôn vinh và nhân rộng mô hình hay, cách làm hiệu quả, điểm sáng, điểm nổi bật và nhân tố mới, những điển hình tiên tiến, gương “Người tốt việc tốt” tạo khí thế thi đua sôi nổi.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã dạy “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi đua. Và những người thi đua là những người yêu nước nhất”. Học tập và làm theo tấm gương của Bác, trong đó có tư tưởng, quan điểm và công tác chỉ đạo về xây dựng, phát triển phong trào thi đua yêu nước giai đoạn cách mạng hiện nay là một yêu cầu quan trọng. Thực hiện lời dạy của Bác, ngành Tư pháp tại các địa phương cần luôn coi công tác thi đua, khen thưởng là một nội dung quan trọng trong hoạt động của cơ quan, đơn vị. Thông qua thi đua, khen thưởng nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của mỗi cán bộ, khắc phục những khó khăn, hạn chế và thúc đẩy phong trào phát triển đi lên, góp phần quan trọng xây dựng tổ chức đảng trong sạch, cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện.