Qua 2 năm triển khai thực hiện Thông tư 21 đạt được kết quả đáng ghi nhận, đến nay đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên đã được các cấp uỷ Đảng quan tâm chỉ đạo, xây dựng phát triển mạnh mẽ về số lượng và chất lượng từ Trung ương đến cơ sở, xứng đáng là lực lượng tin cậy, nòng cốt và chủ lực thực hiện chức năng, nhiệm vụ công tác tuyên truyền PBGDPL. Có thể khẳng định rằng Thông tư 21 đã tạo cơ sở pháp lý để đội ngũ báo cáo viên, tuyên truyền viên không ngừng được kiện toàn, củng cố, với lực lượng đông đảo, hùng hậu; được bồi dưỡng các kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ và trang bị các điều kiện vật chất khá đầy đủ. Chất lượng hoạt động của đội ngũ báo cáo viên ngày càng được nâng cao, góp phần tích cực và có hiệu quả trong việc nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với công tác PBGDPL cũng như chủ trương đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước nói chung và chủ trương phát triển kinh tế - xã hội của địa phương nói riêng, từ đó tạo nên sự thống nhất ý chí và hành động trong toàn xã hội.
Bên cạnh đó, những vướng mắc, bất cập trong quá trình áp dụng Thông tư 21 cũng được các địa phương phản ánh với mong muốn có sự điều chỉnh, thay đổi để phù hợp hơn nhằm phát huy hiệu quả ở mức cao nhất vai trò của đội ngũ báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên pháp luật đối với đời sống xã hội như sau:
-Khoản 2 Điều 3 Thông tư 21 quy định “cơ quan chuyên môn của UBND tỉnh, thành phố trực thuộc TW... xem xét lập hồ sơ gửi Sở TP tổng hợp trình UBND tỉnh, thành phố trực thuộc TW xem xét, quyết định công nhận BCV pháp luật”. Trong đó cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh theo Quy định tại Nghị định 24/2014/NĐ-CP ngày 04/4/2014 của Chính phủ quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, thành phố trực thuộc TW gồm có sở và cơ quan ngang sở nhưng không điều chỉnh một số cơ quan đơn vị như: Ban quản lý các Khu công nghiệ, Khu công nghệ cao, Khu Kinh tế... hoặc các Ban có tên gọi khác thuộc UBND cấp tỉnh. Như vậy Thông tư 21 chưa bao quát hết các cơ quan, tổ chức, đơn vị được gọi là “cơ quan nhà nước” theo quy định của Luật phổ biến, giáo dục pháp luật.
-Khoản 2, Điều 11, Thông tư 21 đề nghị công nhận tuyên truyền viên pháp luật quy định “Trong tháng 6 và tháng 12 hàng năm, Trưởng ban công tác Mặt trận lập danh sách những người có đủ tiêu chuẩn quy định tại khoản 1 Điều 37 của Luật PBGDPL (mẫu số 04 ban hành kèm theo Thông tư này) gửi công chức Tư pháp-Hộ tịch. Kể từ ngày nhận được danh sách đề nghị công nhận tuyên truyền viên pháp luật của Trưởng ban công tác mặt trận, công chức Tư pháp-Hộ tịch xem xét, tổng hợp danh sách những người có đủ tiêu chuẩn làm tuyên truyền viên pháp luật, trình Chủ tịch UBND cấp xã xem xét, công nhận tuyên truyền viên pháp luật”. Với quy định này Thông tư 21 đã bỏ sót những người đang làm việc hoặc giữ các chức danh ở cấp xã (cán bộ, công chức cấp xã) vì việc lựa chọn tuyên truyền viên cấp xã đều được tiến hành tại ấp, khu phố….
-Báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh, cấp huyện đã chuyển công tác đến nơi khác, vẫn còn đủ tiểu chuẩn làm Báo cáo viên theo quy định tại Khoản 2 Điều 18 Thông tư 21 thì không phải làm thủ tục công nhận lại, tuy nhiên nếu không làm thủ tục công nhận lại thì không phù hợp về thẩm quyền công nhận Báo cáo viên đồng thời không thể miễn nhiệm. Theo Quy định tại Điều 6 Thông tư 21 có 7 trường hợp miễn nhiệm Báo cáo viên pháp luật nhưng trong thực tế Báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh được điều động công tác về huyện nhưng không tự nguyện xin thôi làm Báo cáo viên thì không có hướng dẫn giải quyết vì không thuộc 1 trong 7 trường hợp miễn nhiệm (theo điều 3 Thông tư 21 được hiểu cán bộ, công chức, viên chức ở cấp nào thì được công nhận là Báo cáo viên pháp luật cấp đó). Khi Báo cáo viên pháp luật nghỉ hưu, chuyển công tác có đề nghị của Sở Tư pháp thì cơ quan đơn vị quản lý trực tiếp Báo cáo viên pháp luật chỉ làm văn bản bổ sung thay người chứ không làm văn bản đề nghị miễn nhiệm. Như vậy Thông tư số 21 hiện đang thiếu quy định về miễn nhiệm báo viên pháp luật.
-Khoản 2 Điều 18 Thông tư 21 quy định Báo cáo viên pháp luật tại VKSND tỉnh đã được Chủ tịch UBND tỉnh công nhận vẫn đủ điều kiện là Báo cáo viên pháp luật cấp tỉnh, không phải làm thủ tục công nhận lại, nhưng theo quy định tại khoản 3 Điều 18 Thông tư 21 “Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao, Tổng kiểm toán nhà nước hướng dẫn, quyết định công nhận, miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật của Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân, Kiểm toán nhà nước và thông báo cho Bộ Tư pháp đối với báo cáo viên pháp luật Trung ương, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh đối với báo cáo viên pháp luật tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện đối với báo cáo viên pháp luật huyện về Quyết định công nhận, Quyết định miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật”. từ đó dẫn đến tình trạng nếu không làm thủ tục công nhận lại thì trong cùng một cấp nhưng thẩm quyền ra quyết định công nhận, miễn nhiệm là khác nhau.
-Thông tư số 21 còn thiếu các quy định về trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, đơn vị đề nghị công nhận Báo cáo viên pháp luật trong việc phân công Báo cáo viên pháp luật thực hiện nhiệm vụ phổ biến, giáo dục pháp luật liên quan tới lĩnh vực chuyên môn của mình đảm nhiệm. Một số giấy tờ, biểu mẫu trong thủ tục công nhận, miễn nhiệm Báo các viên pháp luật tại Thông tư 21 cần có sự đơn giản hơn để phù hợp với việc cải cách thủ tục hành chính trong giai đoạn hiện nay.
Trên đây là những vướng mắc, khó khăn chung của một số địa phương trong quá trình áp dụng Thông tư số 21/2013/TT-BTP ngày ngày 18/12/2013 của Bộ Tư pháp quy định trình tự, thủ tục công nhận, miễn nhiệm báo cáo viên pháp luật; công nhận, cho thôi làm tuyên truyền viên pháp luật và một số biện pháp bảo đảm hoạt động của báo cáo viên pháp luật, tuyên truyền viên pháp luật. Từ đó có thể thấy việc sửa đổi Thông tư số 21 kế thừa các quy định pháp luật trước đây cũng như không làm thay đổi thực tiễn triển khai tại các địa phương là điều rất quan trọng trong việc đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ phổ biến, giáo dục pháp luật trong tình hình mới.